ความเป็นมา

ใน ช่วงระหว่างปี พ.ศ.2545 – 2558 กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) ดำเนินภารกิจด้านเด็กและเยาวชน ภายใต้โครงสร้างที่ส่วนราชการระดับกรม แบ่งหน้าที่ บทบาทและความรับผิดชอบทางด้านการกำหนดนโยบายและวิชาการออกจากด้านการนำ นโยบายไปปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความเชี่ยวชาญในงานเฉพาะด้าน แต่ด้วยข้อจำกัดในการปฏิบัติจริงไม่อาจแยกงานด้านการกำหนดนโยบาย และการนำนโยบายไปปฏิบัติออกจากกันอย่างสมบูรณ์ เป็นผลให้เกิดซ้ำซ้อน และไม่มีประสิทธิภาพในการขับเคลื่อนภารกิจในภาพรวมต่อกลุ่มเป้าหมายด้านเด็ก และเยาวชนอย่างเชื่อมโยงและบูรณาการกัน

ดัง นั้น เพื่อให้การดำเนินภารกิจยึด เด็กและเยาวชนเป็นศูนย์กลางอย่างมีเอกภาพเบ็ดเสร็จ กรมกิจการเด็กและเยาวชน (ดย.) สังกัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) จึงได้รับการจัดตั้งขึ้นในวันที่ 6 มีนาคม 2558 ตามพระราชบัญญัติปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ 14) พ.ศ. 2558 ซึ่งเป็นการรวมภารกิจที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มเป้าหมายด้านเด็กและเยาวชน จาก 3 หน่วยงานในสังกัด พม. คือ สำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผู้สูงอายุ (สท.) กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ (พส.) และสำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและ ความมั่นคงของมนุษย์ (สป.พม.)

กรม กิจการเด็กและเยาวชน จึงเป็นหน่วยงานเชิงนโยบายและปฏิบัติ ที่มีภารกิจเกี่ยวกับการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพของเด็กและเยาวชน การคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชน การส่งเสริมสวัสดิการเด็ก เยาวชน และครอบครัว โดยการกำหนด นโยบาย มาตรการ กลไก ส่งเสริมสนับสนุนภาครัฐและภาคเอกชน ติดตามและประเมินผลการดำเนินการตามนโยบายและมาตรการที่กำหนด เพื่อให้เด็กและเยาวชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีความมั่นคงในการดำรงชีวิต

วิสัยทัศน์
          มุ่งสู่สังคมคุณภาพของเด็กและเยาวชน บนพื้นฐานความรับผิดชอบร่วมกัน

พันธกิจ
           คุ้มครอง ส่งเสริม และพัฒนาเด็กและเยาวชน ให้เป็นพลเมืองที่มีสมรรถนะตามวัย สามารถพึ่งตนเองได้ อยู่อย่างมีความสุข ด้วยการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน

ยุทธศาสตร์

เป้าหมาย
   - เครือข่ายมีศักยภาพและมีส่วนร่วมในการพัฒนากลุ่มเป้าหมาย
   - เด็กและเยาวชนมีภูมิคุ้มกันและมีคุณภาพ
   - ผู้ด้อยโอกาสได้รับการพัฒนาและคุ้มครองพิทักษ์สิทธิ
   - ผู้สูงอายุได้รับการส่งเสริมสวัสดิภาพและคุ้มครองให้เข้าถึงหลักประกันทางสังคม
   - สท. มีมาตรการ/กลไกที่พร้อมรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
   - องค์กรมีระบบการบริหารจัดการที่ดี
ยุทธศาสตร์
   - การเสริมสร้างพลังเครือข่ายให้มีส่วนร่วมในการพัฒนากลุ่มเป้าหมาย
   - การพัฒนาศักยภาพและสร้างภูมิคุ้มกันเด็กและเยาวชน
   - การพัฒนาศักยภาพและคุ้มครองพิทักษ์สิทธิผู้ด้อยโอกาส
   - การเสริมสร้างความมั่นคงทางสังคมของผู้สูงอายุ
   - การเสริมสร้างมาตรการ/กลไกเพื่อรับรองการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน
   - ยกระดับสมรรถนะองค์กรตามหลักธรรมาภิบาล

ภารกิจ
1. เสนอแนะนโยบาย แนวทาง เสริมสร้างมาตรการ และกลไกในการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพ การคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชน     และการส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว

2. กำหนดมาตรฐานการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพการคุ้มครองพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชน และการส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว ให้       สอดคล้องกับกระแสการเปลี่ยนแปลงทางสังคมโลก พันธกรณี ข้อตกลง และความร่วมมือระหว่างประเทศ กำกับดูแล ติดตามและประเมินผลการดำเนินงานให้เป็นไปตาม               มาตรฐานที่กำหนด

3. พัฒนาองค์ความรู้เกี่ยวกับการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพ การคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชน และการส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว

4. ส่งเสริม และสนับสนุนทางวิชาการ เทคโนโลยี การให้คำปรึกษาแนะนำ และทรัพยากร  รวมทั้งการติดตามและประเมินผลการปฏิบัติในการดำเนินการของเครือข่ายเพื่อ                   การส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพ การคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชนตามกฎหมาย และการส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว

5. ประสานและสนับสนุนข้อมูลด้านการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพ การคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิเด็กและเยาวชน และการส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว

6. ดำเนินการ ส่งเสริมและสนับสนุนการจัดกิจกรรมเพื่อการส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพการคุ้มครองและพิทักษ์สิทธิ การส่งเสริมสวัสดิการเด็กและครอบครัว และบทบาททางสังคม     ของเด็กและเยาวชน

7. เป็นศูนย์กลางข้อมูลด้านเด็กและเยาวชน เด็กและเยาวชนที่เป็นกลุ่มเสี่ยง กลุ่มที่มีปัญหาทางสังคม กลุ่มที่พึงได้รับการช่วยเหลือ คุ้มครอง สงเคราะห์ พัฒนาและฟื้นฟู รวมทั้ง         เป็นศูนย์กลางข้อมูลของการรับเด็กเป็นบุตรบุญธรรม

8. จัดบริการสวัสดิการสังคม การสังคมสงเคราะห์ การให้คำปรึกษาแนะนำ การให้ความช่วยเหลือ การแก้ไขปัญหาแก่กลุ่มเด็กและเยาวชนที่เป็นกลุ่มเสี่ยง กลุ่มผู้ประสบภัยสังคม         กลุ่มที่มีปัญหาทางสังคม รวมทั้งประสานส่งต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง

9. พัฒนารูปแบบและวิธีการบริการสวัสดิการสังคม และการสังคมสงเคราะห์ในแต่ละกลุ่มเป้าหมายให้สอดคล้องกับที่มาตรฐานกำหนด

10. จัดให้มีบ้านพักเด็กและครอบครัว สถานรับเลี้ยงและพัฒนาเด็ก สถานแรกรับสถานสงเคราะห์ สถานคุ้มครองสวัสดิภาพ และสถานพัฒนาและฟื้นฟู ในการให้การช่วยเหลือ               สงเคราะห์ คุ้มครองสวัสดิภาพ พัฒนาฟื้นฟู และจัดบริการสังคมแก่เด็กและครอบครัวที่ประสบปัญหา

11. เป็นศูนย์กลางการรับเด็กเป็นบุตรบุญธรรม และให้การช่วยเหลือคุ้มครองและดำเนินการในการรับเด็กเป็น บุตรบุญธรรม

12. ปฏิบัติงานอื่นใดตามที่กฎหมายบัญญัติให้เป็นอำนาจหน้าที่ของกรมหรือตามที่คณะรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีมอบหมาย

รายละเอียดโครงการ

          กรมกิจการเด็กและเยาวชน สังกัดกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ก่อตั้งเมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2558 ตามพระราชบัญญัติปรับปรุง กระทรวง ทบวง กรม (ฉบับที่ 14) พ.ศ. 2558 มีภารกิจหน้าที่หลักในการดูแลกลุ่มเป้าหมายด้านเด็กและเยาวชน โดยเป็นการรวมภารกิจเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินงานกับกลุ่มเป้าหมายด้านเด็กและเยาวชนจาก 3 หน่วยงาน คือ สำนักงานส่งเสริมสวัสดิภาพและพิทักษ์เด็ก เยาวชน ผู้ด้อยโอกาส และผู้สูงอายุ กรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ และสำนักงานปลัดกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์

          กรมกิจการเด็กและเยาวชนจึงได้พัฒนาระบบข้อมูลสารสนเทศเพื่อการบริหารจัดการคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนขึ้น เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลกลางของกรมฯ ประกอบด้วยระบบย่อยภายใน 3 ส่วนหลัก ๆ ได้แก่

          1. ระบบฐานข้อมูลผู้ใช้บริการ : เป็นระบบฐานข้อมูลรายบุคคลของผู้ใช้บริการทุกหน่วยงานในสังกัดกรมกิจการเด็กและเยาวชน ตั้งแต่ข้อมูลการรับแจ้งเรื่องร้องทุกข์ การรับเข้า ข้อมูลส่วนตัวของผู้ใช้บริการ ข้อมูลครอบครัว ข้อมูลการช่วยเหลือและการจัดสวัสดิการ ข้อมูลการส่งต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและคืนสู่สังคม รวมถึงข้อมูลการกำกับติดตามหลังจากผู้ใช้บริการถูกส่งต่อหรือกลับคืนสู่สังคมไปแล้ว

          2. ระบบฐานข้อมูลการจัดการทรัพยากรบริจาค : เป็นระบบฐานข้อมูลสิ่งของบริจาคที่มีผู้ประสงค์จะร่วมบริจาคมอบให้แก่หน่วยงานในสังกัดกรมกิจการเด็กและเยาวชน เพื่อให้การจัดการทรัพยากรบริจาคมีความเป็นระบบ/ระเบียบ และถูกนำไปใช้อย่างเกิดประโยชน์สูงสุด เป็นไปตามเจตนารมณ์ของผู้บริจาค

          3. ระบบสำหรับบริหารจัดการ : ประกอบด้วยระบบสำหรับบริหารจัดการผู้ใช้งานระบบให้ได้รับสิทธิ์ในการเข้าถึงข้อมูลตามโครงสร้างการบริหารของกรมกิจการเด็กและเยาวชน เครื่องมือสำหรับการแลกเปลี่ยนข้อมูลกับส่วนราชการภายนอกที่เป็นองค์กรภาคีเครือข่าย เช่น การเชื่อมโยงข้อมูลบัตรประชาชนกับกรมการปกครอง การแลกเปลี่ยนข้อมูลด้วย Web Service เป็นต้น

โปรแกรมประยุกต์ทั้งหมดถูกพัฒนาขึ้นด้วยเทคโนโลยี Web base Application ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงฐานข้อมูลผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ตด้วยโปรแกรมเว็บบราวเซอร์ Chrome ver.35 หรือ Firefox ver.30 หรือ Internet Explorer ver.8 ขึ้นไป และในการจัดเก็บข้อมูลผู้ใช้บริการระบบสามารถจัดเก็บข้อมูลลายนิ้วมือด้วย โดยหน่วยงานที่ต้องการใช้งานข้อมูลนี้จะต้องติดตั้งเครื่องแสกนลายนิ้วมือ (FingerPrint Reader)